Upadłość konsumencka jest coraz bardziej powszechnym rozwiązaniem dla osób, które zmagają się z nadmiernym zadłużeniem. Jednym z ważniejszych aspektów, które warto rozważyć w kontekście upadłości konsumenckiej, jest kwestia alimentów. Jak upadłość wpływa na obowiązek alimentacyjny? Czy dłużnik może liczyć na umorzenie zaległości?
Najważniejsza zasada
Zacznijmy od kluczowej zasady – wierzytelności alimentacyjne nie podlegają umorzeniu w przypadku ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Oznacza to, że dłużnik, mimo prowadzonego postępowania upadłościowego, jest zobowiązany do bieżącego regulowania alimentów oraz spłaty wszelkich zaległości. Ustawodawca wyraźnie chroni interesy osób uprawnionych do alimentów, niezależnie od sytuacji finansowej dłużnika.Komu należą się alimenty?
Obowiązek alimentacyjny, zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, nie dotyczy wyłącznie świadczeń pieniężnych na rzecz dzieci. Alimenty mogą być przyznane także innym członkom rodziny, na przykład rodzicom, którzy mogą domagać się wsparcia od swoich dorosłych dzieci. Wysokość alimentów zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości majątkowych zobowiązanego. Zamiarem ustawodawcy było takie ukształtowanie obowiązku alimentacyjnego, aby nawet unikanie zatrudnienia nie stanowiło przeszkody do zasądzenia alimentów.Dochodzenie alimentów w upadłości konsumenckiej
Po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej alimenty bieżące ( (tj. te przypadające za okres po ogłoszeniu upadłości) są wypłacane przez syndyka, który zarządza majątkiem będącego w procesie upadłości pod warunkiem, że pozwala na to masa upadłości. Wierzyciele alimentacyjni powinni zgłosić swoje wierzytelności wynikające z zaległych (tj. powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości) alimentów, aby mogły zostać uwzględnione w planie spłaty. Wierzytelności alimentacyjne mają pierwszeństwo w zaspokajaniu z funduszy masy upadłości, co zwiększa szanse na odzyskanie zaległych świadczeń.Zajęcie wynagrodzenia na poczet alimentów
Zajęcie wynagrodzenia na poczet alimentów jest jednym z najskuteczniejszych sposobów egzekwowania należności alimentacyjnych. Procedura ta, zgodnie z przepisami prawa, zapewnia środki utrzymania osobom uprawnionym do alimentów, nawet gdy dłużnik unika dobrowolnej spłaty.Procedura zajęcia wynagrodzenia przez syndyka
Wraz z ogłoszeniem upadłości konsumenckiej, syndyk przyjmuje niejako rolę komornika i dokonuje zajęcia wynagrodzenia zgodnie z poniższą procedurą:- Wniosek o wszczęcie egzekucji – wierzyciel składa wniosek do komornika, zawierający informacje o dłużniku i jego miejscu zatrudnienia.
- Tytuł wykonawczy – do wniosku należy dołączyć tytuł wykonawczy, np. wyrok sądu zasądzający alimenty.
- Zajęcie wynagrodzenia – komornik informuje pracodawcę o zajęciu wynagrodzenia. Pracodawca potrąca odpowiednią kwotę i przekazuje ją na konto syndyka.
Kwoty podlegające zajęciu
Komornik może zająć do 60% wynagrodzenia netto dłużnika. Kwota wolna od zajęcia jest niższa niż w przypadku innych zobowiązań, aby lepiej zabezpieczyć interesy osób uprawnionych do alimentów.Obowiązki pracodawcy
Pracodawca musi:- Potrącać wskazaną kwotę z wynagrodzenia dłużnika.
- Przekazywać potrącone kwoty na konto komornika.
- Poinformować komornika o zmianach w zatrudnieniu dłużnika.
Możliwość umorzenia zobowiązań upadłego
Upadłość konsumencka może prowadzić do częściowego lub całkowitego umorzenia zobowiązań dłużnika, jednak alimenty są wyjątkiem. Sąd może umorzyć zobowiązania, jeżeli masa upadłościowa nie pozwala na ich zaspokojenie, a osobista sytuacja upadłego wskazuje na trwałą niezdolność do spłaty. W przypadku nietrwałej niezdolności umorzenie może być warunkowe i uchylone w ciągu pięciu lat, jeśli sytuacja upadłego ulegnie poprawie. Jednak w przypadku zobowiązań alimentacyjnych nie ulegną one w żadnym wypadku i w żadnej części umorzeniu.Wierzytelności niepodlegające umorzeniu
Zgodnie z art. 491 ust. 2 Prawa upadłościowego, w upadłości konsumenckiej nie podlegają umorzeniu:- wierzytelności alimentacyjne,
- renty z tytułu odszkodowania za chorobę, niezdolność do pracy, kalectwo lub śmierć,
- kary grzywny oraz obowiązki naprawienia szkody orzeczone przez sąd,
- wierzytelności związane z przestępstwami.